بی‌اختیاری ادرار در زنان یائسه، موضوعی است که برای زنان بعد از ورود به دوران یائسگی و در سنین میانسالی رخ می دهد. در کل عارضه بی اختیاری ادراری در زنان بیشتر از مردان مشاهده می‌شود. بی اختیاری ادرار می تواند دلایل مختلفی داشته باشد که یائسگی یکی از آن‌ها است. با بالا رفتن سن قدرت و مقاومت بدن انسان کاهش می‌یابد و ممکن است شخص به بیماری‌های گوناگونی از جمله بی‌اختیاری ادرار مبتلا شود.
اما این به این معنی نیست که نباید به آن‌ها توجه و برای درمان آن اقدام کرد. بلکه باید حساسیت بیشتری به خرج داد و فرد مسن باید بیش از پیش مواظب سلامتی خود باشد و نکات پیشگیرانه را رعایت کند و در صورتی که با مشکلی مواجه شد به موقع برای درمان اقدام کند.
دکتر دهقانی که دکتر متخصص و با تجربه‌ای در زمینه درمان بی‌اختیاری ادرار در زنان یائسه است می‌تواند به شما برای باز پس گرفتن سلامتی و احساس دوباره آن کمک کند.
بی‌اختیاری ادرار چیست؟
در حالت استاندارد نحوه دفع ادرار در انسان به صورت ذیل است
ادرار از کلیه وارد مثانه می‌شود و در آنجا جمع می گردد. مثانه در دیواره های خود ماهیچه هایی دارد که هنگام ادرار منقبض می‌شوند تا خالی شدن ادرار انجام شود. همچنین ماهیچه هایی نیز در اطراف مجرای ادراری است که هنگام خروج ادرار از حالت منقبض خارج می‌شوند و اجازه خروج ادرار را می‌دهند.
وقتی مثانه تا حدی پر شد فرد احساس کرده و قدرت جلوگیری خروج آن از بدن را دارد و عمل ادرار کردن به اختیار فرد صورت می گیرد، به این شکل که می تواند ماهیچه‌هایی که در اطراف مجرای ادرار قرار دارند را منقبض کند و مانع از خروج ادرار شود. در عارضه‌ی بی اختیاری ادرار، فرد قدرت کنترل این ماهیچه‌ها را ندارد و نمی‌تواند مانع از خروج ادرار شود. همچنین به طور همزمان ممکن است ماهیچه‌های مثانه به طور ناگهانی منقبض شوند و خروج ادرار اتفاق بیافتد در نتیجه عمل دفع ادرار بدون اینکه شخص اختیاری روی آن داشته باشد، رخ می‌دهد.
دلایل بی‌اختیاری ادرار در زنان یائسه
بی اختیاری ادرار به دلایل مختلفی ممکن است بروز پیدا کند. به طور معمول در سنین بالا اتفاق می‌افتد اما ممکن است به دلیل یک بیماری جدی نیز باشد که لازم است فورا به آن رسیدگی شود. باید توجه داشته باشیم که علت بی‌اختیاری ادرار در زنان یائسه صرفا به دلیل یائسه شدن نیست. با بالا رفتن سن عضلات مثانه مانند سایر عضلات بدن ضعیف می‌شوند. همچنین این مشکل در زنانی که چند فرزند به صورت طبیعی به دنیا آورده‌اند بیشتر دیده می‌شود.
بعضی بیماری‌ها مانند ام اس سیستم عصبی بدن را دچار مشکل می‌کنند که باعث می‌شود مثانه نیز در دفع ادرار دچار مشکل شود. همچنین مصرف بعضی داروها می‌تواند باعث ایجاد بی اختیاری ادرار شود که در این صورت با تغییر دارو یا دوز مصرفی آن مشکل بی‌اختیاری ادرار نیز حل می‌شود.
یکی دیگر از دلایل بی‌اختیاری ادرار می‌تواند به خاطر استرس داشتن و یا تحمل بعضی فشارها مانند حمل اجسام سنگین وزن، ورزش کردن و حتی سرفه کردن یا خندیدن اتفاق بیافتد، که در نتیجه آن چند قطره یا مقداری ادرار به صورت غیر ارادی دفع می‌شود.
گاهی ممکن است فرد به صورت کاملا ناگهانی و بدون مقدمه احساس کند که به دفع ادرار نیاز دارد و به دنبال آن به صورت کاملا بی اختیار دفع ادرار صورت بگیرد. در این صورت ممکن است شخص مبتلا به عفونت یا حتی دیابت باشد. گاهی نیز ممکن است ادرار به صورت کامل از مثانه خارج نشده باشد که در ادامه آن دفع ادرار به صورت مکرر اتفاق می‌افتد.
در زمان یائسگی بی‌اختیاری ادرار ممکن است به صورت شب ادراری رخ دهد به این صورت که شخص در طول شب و هنگام خواب چندین بار احساس نیاز به دفع ادرار کند و این احساس او را از خواب بیدار کند. همچنین از آنجا که در دوران یائسگی شخص بیشتر مستعد عفونت مجراهای ادراری می‌باشد، ممکن است عمل دفع ادرار وی با درد همراه باشد.
البته ممکن است شخص عمل دفع ادرار را مدت زمان زیادی به تعویق بیاندازد که این عمل باعث می‌شود ادرار به صورت بی‌اختیار دفع شود که این عمل نشانه مشکل خاصی در فرد نیست و جز عملکرد طبیعی بدن به شمار می‌آید.
بی‌اختیاری ادرار در زنان یائسه چگونه به وجود می آید؟
یائسگی دوره ای است که ناگزیر برای تمام زنان پیش می آید و با خود عوارضی را به همراه دارد. وقتی شخص یائسه می‌شود تخمدان‌های وی از تولید هرمون استروژن متوقف می‌شوند که برای بارداری و چرخه قاعدگی یک هورمون ضروری است. متخصصان معقتند که توقف ترشح هورمون استروژن در زنان در زمان یائسگی در ضعیف شدن عضلات کف لگن و مثانه تاثیر دارد، که در نتیجه باعث بی‌اختیاری ادراری می‌شود. همچنین از عوارض این دوره می‌توان به تغییر خلق و خو یا احساس گر گرفتگی اشاره کرد.
یکی دیگر از عوارضی که در دروران یائسگی بسیار شایع است بی‌اختیاری ادرار است که در آن فرد قدرت کنترل مثانه خود را از دست می‌دهد. با شروع دوره یائسگی واژن قدرت ارتجاعی بافت‌های خود را از دست می‌دهد، لوله‌ی میزراه که ادرار را از مثانه تخلیه می‌کند باریک می‌شود و عضلات کف لگن نیز که مثانه و میزراه در آن قرار دارند ضعیف می‌شوند.
علائم و تشخیص بی‌اختیاری ادرار در زنان یائسه
هر زمان که متوجه بروز این عارضه در خود شدید بلافاصله به پزشک با تجربه و حاذق در این زمینه مراجعه کنید و مورد معاینه قرار بگیرید. در پاسخ به سوالات پزشک بسیار با دقت عمل کنید. نهایتا پزشک پس از معاینه شما ممکن است آزمایشاتی را برای شما انجام دهد. اگر دلیل بی اختیاری ادرار وجود عفونت باشد، با درمان عفونت بی‌اختیاری ادرار نیز درمان می‌شود. برخی از آزمایش‌هایی که برای بی‌اختیاری ادرار در زنان یائسه انجام می‌شود به شرح زیر است
سونوگرافی
سونوگرافی یک روش مطمئن و بدون درد است که با آن می توان اندام‌های مربوطه را مشاهده کرد و بررسی کرد که مثانه توانایی نگهداری چه مقدار ادراری را دارد.
آزمایش ادرار
این آزمایش کمک می‌کند تا وجود عفونت و یا سایر مشکلات دیگر را تشخیص دهیم.
اورودینامیک
در این روش مثانه به وسیله یک لوله خارجی از آب پر می‌شود و به این وسیله مشخص می‌شود که میزان ادراری که مثانه می‌تواند در خود نگه دارد، چقدر است. برای این کار ابتدا شخص باید مثانه خود را تخلیه کند و سپس میزان ادرار باقیمانده در مثانه اندازه گیری می‌شود تا مشخص شود که توانایی مثانه در نگه داشتن و تخلیه ادرار چقدر است.
تست فشار مثانه
این تست باید در زمان‌های مختلف انجام شود تا مشخص شود که میزان فشار وارده بر مثانه در حالت‌های مختلف چقدر بوده است.
سیستوسکوپی
در این روش به وسیله یک دوربین کوچک که به یک لوله باریک و بلند متصل است مجرای ادرار و مثانه مشاهده وبررسی می‌شود. این روش نیازمند بی هوشی یا کامل یا حداقل بی حسی موضعی است.
تست استرس مثانه
در این روش ابتدا لازم است که مثانه از آب پرشود. سپس شخص باید بایستد و راه برود یا حتی از وی خواسته می‌شود تا سرفه کند تا بررسی شود که آیا بیمار در این شرایط دچار ترشح ادرار می‌شود.
آدرس مطب: کرج، فلکه اول گوهردشت، برج پارمیدا، طبقه سوم اداری، واحد ۳۰۴