زگیل تناسلی یاGenital wart یکی از شایعترین بیماری‌های مقاربتی است که در طی رابطه جنسی واژینال، مقعدی (آنال) و دهانی منتقل می‌شود. علت اصلی این بیماری سویه‌های به‌نسبت کم‌خطر ویروس پاپیلومای انسانی یا HPV هستند که ممکن است برای چند هفته تا چند ماه اثر خود را بروز ندهند. اما شکل بروز یافته آنها به‌صورت زائده‌هایی گوشتی در نواحی تناسلی، اطراف یا درون مقعد، واژن، کشاله ران و در مردان، آلت تناسلی و بیضه‌ها است. بسیاری از افرادی که آلوده به ویروس پاپیلومای انسانی HPV هستند، ممکن است هیچ علائمی را مشاهده نکنند. همچنین اگر فرد جزو آن دسته بیمارانی باشد که علائم زگیل تناسلی را بروز می‌دهد، می‌توان نشانه های زگیل تناسلی را در درد، ناراحتی، سوزش و خارش و حتی خونریزی خفیف ناحیه تناسلی مشاهده کرد. در ادامه بیشتر به علائم و علل بروز زگیل‌های تناسلی در زنان و مردان خواهیم پرداخت.
زگیل تناسلی چیست؟
زگیل تناسلی یکی از شایعترین عفونت‌های مقاربتی و از طریق رابطه جنسی منتقل می شود که در مردان و زنان مشاهده می‌شود. این بیماری به شکل زائده‌هایی گوشتی و منعطف با سطح زبر و رنگ‌های مشابه با پوست فرد، خود را بروز می‌دهد و می‌تواند به‌صورت خوشه‌ای و یا تک ظاهر شود. این زائده‌ها به شکل برجستگی‌هایی هستند که در اغلب موارد اندازه بسیار کوچکی دارند؛ در ابتدای رشد خود مقداری از پوست فاصله می‌گیرند و سپس به‌صورت تخت گسترش می‌یابند. اگر بخواهیم شکل این زائده‌ها را ملموس‌تر بررسی کنیم، باید بگوییم این زائده‌ها به شکل گل کلم و بسیار ریز هستند و رنگی کرم یا قهوه‌ای روشن دارند؛ اما مشکل اینجاست که در اغلب موارد یا علائم خود را بروز نمی‌دهند و یا اینکه به قدری کوچک هستند که با چشم غیرمسلح نمی‌توان آنها را تشخیص داد. معاینه لگنی، تست پاپ اسمیر، معاینه مقعد و آزمایش خون از روش‌های موثر در تشخیص این عارضه هستند و در مورد درمان آن می‌توان گفت که درمان قطعی وجود ندارد. البته که لیزر، انجماد و دارودرمانی و پماد می‌توانند در توقف و کنترل اثر این بیماری کارآمد عمل کنند.
زگیل تناسلی در کدام نواحی بدن بوجود می آید؟
بافت مرطوب نواحی تناسلی بهترین شرایط را برای ایجاد زائده‌های ویروس پاپیلومای انسانی HPV ایجاد می‌کند. بنابراین زگیل‌های تناسلی در نواحی ایجاد می‌شوند که به‌طور معمول در رابطه جنسی دهانی، مقعدی یا واژینال در تماس با فرد آلوده قرار می‌گیرد. بدین صورت که زگیل تناسلی در بانوان می‌تواند در نواحی زیر مشاهده شود:
· داخل یا خارج واژن
· داخل یا خارج مقعد
· دهانه رحم
· ناحیه بین مقعد و بخش خارجی اندام تناسلی
· لب، دهان، زبان یا گلوی فرد درصورتی‌که رابطه دهانی یا اورال را با فرد آلوده برقرار نموده است.
و در آقایان نواحی که بیشتر احتمال بروز زگیل تناسلی دارند، عبارتند از:
· نوک یا ساقه آلت تناسلی
· درون مجرای ادراری
· بیضه‌ها
· کشاله ران
· داخل یا خارج مقعد
· ران
فارغ از اینکه ناحیه ایجاد زگیل‌های تناسلی کجا است، اندازه و رنگ آنها می‌تواند متفاوت باشد و در مواردی حتی ممکن است ظاهر برجسته و گل کلم مانند زگیل مشاهده نشود؛ اما عوارضی مثل خارش، سوزش، خونریزی و ترشحات غیرطبیعی فرد را آزار دهند. نکته مهم دیگر این است که بدانید حتی اگر نشانه های زگیل تناسلی در فرد مشاهده نشوند، بازهم امکان انتقال آن از طریق روابط جنسی وجود دارد.
علت ابتلا به زگیل تناسلی
اصلی‌ترین علت ابتلا به زگیل‌های تناسلی سویه‌هایی از ویروس پاپیلومای انسانی یا HPV هستند. بیش از ۳۰ ۴۰ سویه از این ویروس بر ایجاد عارضه‌هایی مرتبط با دستگاه تناسلی تمرکز دارد و اما تنها چند سویه این ویروس (۶ و ۱۱) هستند که موجب ایجاد زائده‌های پوستی به شکل زگیل می‌شوند. در واقع هرگونه تماس پوست به پوست در نواحی تناسلی آلوده طی برقراری رابطه جنسی واژینال، مقعدی و حتی دهانی می‌تواند منجر به انتقال زگیل‌های تناسلی شود؛ حتی اگر فرد خود از بیماری خود آگاه نباشد. به‌همین‌خاطر است که ذکر شده افراد با شرایط زیر بیشتر مستعد ابتلا به زگیل‌های تناسلی هستند:
· افرادی که شریک‌های جنسی متعددی دارند.
· روابط جنسی پرخطر و محافظت نشده‌ای برقرار می‌کنند.
· بهداشت فردی خود را با حساسیت کافی رعایت نمی‌کنند.
· مورد تجاوز قرار گرفته‌اند.
· سیستم ایمنی ضعیفی دارند.
· به بیماری‌های عفونی و مقاربتی دیگری مثل ایدز مبتلا هستند.
· افرادی که در سنین پایین رابطه جنسی را تجربه می‌کنند.
· عادت به استعمال سیگار دارند.
علائم زگیل تناسلی چیست؟
در ۹۰ درصد مواقع حداقل برای چند هفته تا چند ماه پس از ابتلا به عفونت مقاربتی زگیل تناسلی علائمی مشاهده نمی‌شوند و زائده‌ها دردناک نیستند. اما اگر بخواهیم نشانه های زگیل تناسلی که به‌نسبت شایع تر هستند و هشدارهای لازم را در خصوص این بیماری نشان می‌دهند نام ببریم، می‌توانیم به موارد زیر اشاره کنیم:
· سوزش و خارش
· احساس رطوبت و ترشحات غیرطبیعی اطراف زگیل
· خونریزی خفیف
علائم زگیل تناسلی در مردان
به‌طور کلی زگیل تناسلی به‌صورت برجستگی‌هایی صورتی، کرم یا قهوه‌ای رنگ و گل کلم شکل بروز پیدا می‌کند. اندازه رایج برآمدگی‌ها در این عارضه حدود ۵ میلیمتر و کمتر است و گاها اندازه زگیل‌ها به قدری کوچک است که با چشم غیرمسلح دیده نمی‌شود و برای تشخیص آن مراجعه به پزشک متخصص الزامی است. توجه داشته باشید که حتی اگر فرد خود این علائم را بروز ندهد و اصطلاحا ناقل بیماری باشد، بازهم امکان انتقال و تکثیر آن را دارد.
علائم زگیل تناسلی در زنان
در بانوان نیز مشاهده علائم بالا به‌عنوان علائم زگیل تناسلی محتمل است. اما با این تفاوت که در بانوان نواحی داخل یا خارج واژن، داخل و خارج مقعد، دهانه رحم و ناحیه بین واژن و مقعد مستعد بروز این عارضه هستند و درصورتی‌که فرد در قالب رابطه جنسی دهانی با فرد آلوده در ارتباط بوده، علائم بالا در دهان، زبان، گلو و حتی لب فرد مشاهده می‌شوند.
کلام آخر
در طی سالهای اخیر بیماری زگیل ناحیه تناسلی بیش‌از پیش شیوع پیدا کرده و امروزه به‌طور متوسط از هر ۱۰۰ نفر یک نفر را مبتلا می‌کند. ازاین‌رو بسیار مهم است که روابط جنسی محافظت شده باشند و شریک جنسی نیز به فردی سالم محدود باشد. بررسی علائمی که بالاتر به شرح آن پرداختیم، شاید در تشخیص اولیه کمک‌کننده باشند، اما بی‌شک برای دستیابی به نتیجه دقیق و قطعی باید به پزشکی متخصص مراجعه نمود تا حتی موارد خاموش و ناقل این بیماری را تشخیص دهد.