کیست تخمدان یکی از بیماری‌های رایج در میان بانوان است که امروزه تعداد مبتلایان آن در حال افزایش می‌باشد. این عارضه معمولا در اثر عوامل گوناگونی در بدن ایجاد می‌شود و باعث بروز وضعیت ناخوشایند در زنان خواهد شد. در برخی موارد ممکن است ابتلا به این عارضه در بانوان بدون هیچ‌گونه علامتی باشد. این بیماری جزء مشکلاتی است که روند بارداری را با اختلالاتی مواجه می‌سازد.
تخمدان‌ها معمولا در دو طرف بخش‌های رحم قرار دارند و فعالیت‌های مهمی نظیر تولید هورمون‌های بدن را برعهده خواهند داشت. بروز این عارضه ممکن است بر روند قاعدگی بانوان نیز اثرات نامطلوبی را ایجاد کند. اگر شما نیز جزء آن دسته از افرادی هستید که احساس می‌کنید که مشکلات مربوط به کیست در تخمدان دچار شده‌اید، توصیه می‌کنیم که تا پایان این مقاله با ما همراه باشید. در ادامه به نکاتی در زمینه علت بروز این بیماری و تأثیر آن بر روند بارداری در بانوان اشاره خواهد شد.
کیست تخمدان چیست؟
کیست تخمدان به شکل توده‌هایی که حاوی مایعات مختلفی هستند در ناحیه تخمدان ظاهر می‌شود. کیست‌های تخمدان در اکثر موارد حین فرآیند تخمک‌گذاری در بدن بانوان ایجاد خواهند شد. اندازه توده‌ها در این ناحیه متفاوت است و احتمال دارند که سایز آن اندازه یک نخود کوچک یا یک پرتقال بزرگ باشد. بسیاری از افرادی که به این عارضه مبتلا شده‌اند توانسته‌اند با مصرف دارو‌های مخصوص، این بیماری را بهبود بخشند. در حالیکه خیلی وقت ها ممکن است کیست تخمدان نیاز به درمان خاصی نداشته باشد، در بعضی مواقع تنها راه درمان آن جراحی است. بنابراین نوع، اندازه و وضعیت کلی بدن بیمار در تعیین روش درمان سنجیده می شوند. تأثیرات این بیماری شکل های متنوعی داشته اما رایج ترین آنها درد‌های شدید در حین قاعدگی است.
علت ایجاد کیست تخمدان چیست؟
کیست تخمدان در اثر عوامل گوناگونی در بدن ایجاد می‌شود. برخی از مهم‌ترین علت‌های بروز این عارضه به شرح زیر است:
· مشکلات هورمونی
بروز مشکلات هورمونی تاثیر قابل‌توجهی بر جلوگیری از آزاد شدن تخمک در بدن دارد. این وضعیت در موارد حاد باعث ایجاد کیست‌های بزرگ در تخمدان می‌شود.
· سابقه ابتلا به بیماری کیست در تخمدان
کسانی که قبلا به عارضه کیست‌های تخمدانی دچار شده‌اند، ممکن است پس از پایان مراحل درمانی دوباره به این بیماری مبتلا شوند.
· تولید مثل غیر طبیعی سلولی در بدن
یکی از عوامل اصلی ایجاد کیست در تخمدان، ایجاد شرایط نامناسب برای تولید مثل است. این وضعیت در ایجاد کیست درموئید تخمدان موثر خواهد بود.
· کیست‌های اندومتریوز
اگر بیمار دچار کیست‌های اندومتریوز شدید شود و در مرحله پیشرفته یا حاد قرار بگیرد، ممکن است کیست‌های مختلفی در تخمدان در بدن ایجاد گردد.
· بارداری
از دیگر عوامل موثر در ایجاد کیست‌های تخمدان، قرار گرفتن بانوان در دوره بارداری است. این دوره ممکن است برخی کیست‌های مختلف همچون کیست زرد را در نواحی مختلف تخمدان‌ها ایجاد کند.
· بیماری التهابی لگن
مشکلات مربوط به التهاب لگن در اثر ابتلا به انواع عفونت‌های مختلف ظاهر خواهد شد. این عفونت‌ها ممکن است به بخش‌های مختلف تخمدان سرایت پیدا کنند و باعث بروز این بیماری در بدن شوند.
کیست تخمدان چه انواعی دارد؟
کیست تخمدان با توجه به علت بروز در بدن، دارای انواع مختلفی است. در ادامه برای آشنایی بیشتر شما به بررسی هر یک انواع رایج کیست‌های تخمدان در بدن می‌پردازیم:
· کیست شکلاتی
یکی از انواع مهم کیست‌های تخمدان، نوع شکلاتی آن است که بسیار خطرناک بوده و مشکلات بسیاری را برای بیماران مبتلا به آن ایجاد خواهد کرد. این کیست ممکن است اختلالاتی را نیز در فرآیند بارداری بانوان به وجود آورد.
· کیست فولیکولی
در دوران سیکل قاعدگی، تخمک از داخل فولیکول خارج می‌شود. مسیر حرکت تخمک معمولا به سمت لوله‌های پایین رحمی است. اگر در این شرایط فولیکول باز نشود، ممکن است کیست فولیکولی در تخمدان‌ها ظاهر گردد.
· کیست لوتئال
کیست‌هایی که آزاد می‌شوند، ممکن است بقایای جزئی را در این ناحیه بر جای بگذارند. این بقایا در برخی موارد بسته می‌شوند و حالت کیست به خود می‌گیرند. محتویات داخل این نوع کیست معمولا زرد رنگ است و پس از گذشت مدتی به‌طور طبیعی برطرف می‌شود.
· کیست درموئید
احتمال ایجاد کیست درموئید تخمدان در خانم ها وجود دارد. اگر سلول‌های جنینی در بدن باقی بمانند و حاوی یکی از اجزای مختلف آن در بدن باشند، احتمال ایجاد این کیست در بدن افزایش پیدا خواهد کرد.
کیست تخمدان چه علائمی دارد؟
کیست‌های تخمدان معمولا با نشانه‌های مختلفی در بدن ایجاد می‌شوند. برخی از مهم‌ترین علائم کیست تخمدان عبارت‌اند از:
· بروز اختلالات مختلف در سیکل قاعدگی بانوان
· ایجاد درد شدید در زیر شکم
· لکه‌بینی یا بروز گرفتگی در اطراف محل رشد کیست
· بروز درد شدید در هنگام برقراری رابطه جنسی در بانوان
· ایجاد گرفتگی در نواحی مختلف لگن
· بروز نفخ‌های شکمی
· احساس پربودن شکم یا سنگینی در آن
· بروز تب شدید یا استفراغ
· افت فشار و احساس ضعف در بدن
· افزایش رشد موهای زائد در صورت و بدن
· ایجاد آکنه در صورت
· درد و انقباض در قسمت های پایین کمر
چه زمانی باید به پزشک مراجعه شود؟
در برخی موارد ممکن است علائم این عارضه در بدن شدت پیدا کند. بروز حالت تهوع و استفراغ در این دوره از نشانه‌های حاد این بیماری در بدن بانوان است که توصیه می‌کنیم در صورت مشاهده این وضعیت به پزشک متخصص در این زمينه مراجعه شود. تب، از دیگر نشانه‌های مربوط به این بیماری است که باید در صورت ایجاد آن به منظور جلوگیری از پیشرفت این بیماری و افزایش علائم آن به متخصص زنان مراجعه شود. بروز پارگی یا پیچ‌خوردگی کیست از دیگر شرایط خطرناکی است که توصیه می‌شود افراد نسبت به دریافت تدابیر درمانی از پزشک در این باره سریعاً اقدام نمایند.
آیا با وجود کیست تخمدان می توان باردار شد؟
ابتلا به برخی از کیست‌های مختلف ممکن است باعث ایجاد اختلالات جدی در روند بارداری بانوان شود. کیست شکلاتی یا اندومتریوم ازجمله مصادیق بازر این عارضه است. البته لازم به ذکر است که این کیست به‌طور عادی خللی در این وضعیت به وجود نمی‌آورد اما اگر با اندومتریوز در ارتباط باشد، احتمال بروز خطر در آن افزایش پیدا خواهد کرد. سندورم تخمدان پلی کیستیک از دیگر مشکلات مربوط به این بیماری است که باعث می‌شود برخی اختلالات شدید در فرآیند بارداری بیمار ایجاد گردد. کسانی که به این عارضه دچار می‌شوند اغلب در هنگام تولید هورمون پروژسترون در بدن با دشواری‌هایی روبه رو شده و قاعدگی‌های نامنظمی را تجربه خواهند کرد.